Ukrayna’dan Avrupa’ya doğal gaz akışı durdu, enerji krizinde Türkiye’nin rolü büyüyor
Ukrayna ile Rusya arasındaki enerji anlaşmasının sona ermesi üzerine, Ukrayna üzerinden Avrupa'ya doğal gaz akışı durdu. Bu durum, Avrupa'nın enerji krizini derinleştirirken, özellikle Avusturya, Macaristan, Slovakya ve Moldova gibi ülkeler için tehlike oluşturuyor. Ukrayna, Rusya'nın kazanç elde etmesini engelleme kararı aldı ve Avrupa'nın alternatif enerji kaynaklarına yönelmesi gerektiği vurgulandı.
24 Şubat 2022 tarihinden bu yana devam eden Ukrayna savaşı, Avrupa enerji pazarında ciddi bir kriz yaratmaya devam ediyor. Suçlu tarafın iktisadi etkileriyle boğuşan Avrupa, enerji arzında karşılaşılan zorluklarla mücadele etmeye çalışıyor. 2023 yılı itibarıyla aynı sorunlarla yeniden yüzleşeceği öngörülüyor.
Ukrayna üzerinden gaz akışı resmen durdu
Ukrayna'nın ulusal doğalgaz şirketi Naftogaz ile Rus enerji firması Gazprom arasındaki beş yıllık anlaşmanın sona ermesinin ardından, Ukrayna üzerinden Avrupa'ya doğalgaz sevkiyatı durduruldu. Ukrayna yönetimi, 1 Ocak'tan itibaren Rus gazının kendi topraklarından geçmesine izin vermeyeceğini daha önce defalarca belirtmişti. Gazprom, gaz akışının durdurulduğu bilgisini sabah saatlerinde kamuoyuyla paylaştı. Yapılan açıklamada, Ukrayna üzerinden gaz tedarikinin imkânsız hale geldiği ifade edildi.
Borü hattının kapanması Avrupa için ne anlama geliyor?
Sovyet döneminde inşa edilen ve Sibirya gazını Avrupa pazarlarına taşıyan boru hattı, Rusya'nın Avrupa'ya yönelik son büyük gaz koridoruydu. Üç yıl önce başlayan Ukrayna çatışmasının ardından Rus gazı tüketiminde büyük bir azalma yaşansa da, Avusturya, Macaristan, Slovakya ve bazı Balkan ülkeleri Ukrayna üzerinden gelen gaz bağımlılığını sürdürmektedir. 60 yıldır süren gaz akışının durması bu ülkeler için büyük bir tehlike oluşturmakta, özellikle Moldova için durum kritik bir hal almıştır. Moldova, bu gaz akışının kesilmesi riskiyle karşı karşıya kalarak Aralık 2022'de 60 günlük olağanüstü hal ilan etmiştir.
Ukrayna'nın kararına tepkiler yükseliyor
Slovakya Başbakanı Robert Fico, Ukrayna'nın gaz akışını durdurması durumunda Kiev'e karşı önlemler alacaklarını bildirmişti. Aynı tür tehditler Macaristan tarafından da dile getirildi. Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, bu konuda geri adım atmak istemediğini ifade etti. Zelenski, Rusya'nın ekonomik kazanç sağlamasını engellemek için Avrupa Birliği'ne bir yıl hazırlık süresi tanıdıklarını belirtmişti.
Türkiye, Avrupa için yeni bir enerji koridoru haline geliyor
BBC'nin haberine göre, gaz akışının durması, Avrupa'da ucuz Rus gazı döneminin sona erdiğini işaret ediyor. Ukrayna'nın gaz kesintisi sonrası Avrupa için tek alternatif yollarından biri Türkiye olarak öne çıkıyor. Türkiye, Karadeniz üzerinden geçen TürkAkım boru hattı aracılığıyla gaz sevkiyatını süreklilik arz eden şekilde sürdürebilir. Kuzey Akım 1 ve 2 ile Yamal-Avrupa gibi ana boru hatları atıl durumda kalırken, TürkAkım, yıllık 15,75 milyar metreküp kapasiteye sahip iki hattan oluşarak tüm enerji denkleminde önemli bir rol üstlenmiştir. Bu boru hattı, Türkiye’ye 40 milyar ve Avrupa’ya 53 milyar metreküpten fazla doğal gaz arzı gerçekleştirmiştir.
